William Hurley over Open Data

Appsterdam

Open data komt voort uit het idee dat overheidsdata en gegevens van bedrijven openbaar moeten zijn. Deze data kunnen dan worden gebruikt voor nieuwe toepassingen, zoals apps voor de smartphone of op het web.

De afgelopen jaren zijn al veel overheden open data initiatieven gestart, om hun gegevens publiek toegankelijk te maken en aan te bieden voor hergebruik. Het gaat dan bijvoorbeeld om demografische gegevens, data over mobiliteit, incidenten, het milieu of het gebruik van de publieke ruimte.

In Washington werd in 2009 Apps for Democracy gestart, een app-wedstrijd waarbij overheidsdata slim moesten worden ingezet. In Nederland maakt een collectief als Appsterdam open data toegankelijk voor eindgebruikers via apps.

Op initiatief van Appsterdam was William Hurley van Chaotic Moon in Amsterdam om te spreken over innovatie, open data en apps. Virtueel Platform interviewde hem over de status en toekomst van open data, de beloftes en de obstakels.

Data openbaar maken

VP: Steeds meer overheden maken een deel van hun gegevens openbaar.
Waarom is open data juist nu belangrijk?

Whurley: "Open data levert een betere, snellere en effectieve overheid op, en meer transparantie naar burgers toe. Uiteindelijk zal de politiek door open data fundamenteel veranderen.

Wereldwijd wordt open data momenteel enorm gestimuleerd. In New York worden bijvoorbeeld steeds meer gegevens over de stad vrijgegeven. Toch denken lokale overheden vaak nog niet goed na over welke data interessant is om open te stellen. Gebruikers en ontwikkelaars worden zelden betrokken bij dit proces.

Veel ondernemers en app-ontwikkelaars willen lokale data navigeerbaar of speelbaar maken via een app, maar het is voor hen lastig om hier voldoende geld mee te verdienen. Ze hoeven geen winst te maken, maar ze willen wel gemaakte kosten terugverdienen.

Er wordt veel gediscussieerd over hoe data door overheden wordt geformatteerd, terwijl dat voor ontwikkelaars geen obstakel zou moeten zijn. Veel belangrijker is het om te bepalen welke soorten data bruikbaar en relevant zijn voor gebruikers. Bijvoorbeeld om een sociaal project op te zetten."

Overheden wegen heel bewust af
wat ze wel en niet openbaar maken.

"Ook het beschermen van privacy is een belangrijk vraagstuk. Sommige gegevens kunnen nu eenmaal niet publiek zijn, maar statistische gegevens zijn juist erg interessant om te gebruiken. Overheden wegen heel bewust af wat ze wel en niet toegankelijk maken. Vaak willen ze hun data openbaar maken, zonder dat hun beleid al te zichtbaar wordt."

Evolutie en evaluatie

VP: Waardoor is open data nu in een stroomversnelling geraakt?
En wat zijn op dit moment de uitdagingen?

"Door evolutie worden technologieën en objecten steeds geavanceerder. Chips worden sneller, hardware steeds lichter en kleiner, en software wordt steeds vaker open source. Volgens dezelfde lijn van die ontwikkeling wordt ook data naar mijn mening steeds meer open.

Open Gov

Voor de toekomst van open data is het belangrijk dat overheden heel hecht gaan samenwerken met ontwikkelaars en andere partijen die gebruik willen maken van de data. Dit gebeurt al in de vorm van bijeenkomsten, conferenties, workshops en open government initiatieven.

Het probleem van evenementen is dat vervolgbijeenkomsten vaak ontbreken. Het is belangrijk om na een bijeenkomst direct aan de slag te gaan en te evalueren. Ondernemers hebben soms de neiging om zich te isoleren, terwijl open data een heel open communicatie en ontwikkeling vereist. Ondertussen denken veel overheden dat hun taak er op zit als de data toegankelijk is gemaakt. Maar dan begint het pas.

Open data zal op een gegeven moment echt in een stroomversnelling raken. Wanneer een succesvol project met open data wordt uitgevoerd en veel erkenning krijgt, wordt het door andere steden gekopieerd en verspreidt de toepassing zich wereldwijd. Ontwikkelaars uit een nieuwe stad voegen weer bijzondere elementen aan het project toe, waardoor het zich blijft ontwikkelen.

In plaats van talloze nieuwe open data toepassingen, zul je de komende tijd een handvol kernideeën zien, die vanuit het niets opdoemen en zich dan razendsnel verspreiden. Op dit moment zijn er nog niet veel steden die goede open data projecten kopiëren. Dat is zonde, want data heeft pas waarde als het actief wordt gecureerd en gebruikt."

De smartphone app Vistory (Best Practice) maakte gebruik van open data en won daarmee de juryprijs bij Apps voor Nederland.

Lessen uit de open source praktijk

VP: Wat moeten ontwikkelaars en overheden doen om open data naar een volgend stadium te brengen?

"Allereerst is het belangrijk om de lessen die we uit de open source praktijk hebben geleerd in acht te nemen. Open data berust namelijk op dezelfde principes, maar veel mensen zien dat nog niet in. Beide praktijken zijn gericht op een vrije stroom van informatie, ideeën, data en technieken.

De eerste belangrijke les uit de open source praktijk, is het onderkennen van het verschil tussen controleren en beïnvloeden. Wanneer je controle over iets hebt, stel je grenzen en bouw je barrières. Als je een proces beïnvloedt, begeleid je iets in een bepaalde richting. Dat is de manier waarop open source functioneert: je draagt jouw deel bij aan een project en stuurt het proces telkens een beetje bij. In plaats van piloot, ben je eerder een luchtverkeersleider die de boel overziet en ingrijpt als het nodig is."

Open data berust op dezelfde principes als open source,
maar veel mensen zien dat nog niet in.

"De tweede les uit de open source praktijk is dat overheden en ondernemers het verschil moeten inzien tussen reageren en antwoorden. Antwoorden is een vrijwillig proces, het vereist denkvermogen en het kost tijd. Reageren gebeurt daarentegen onmiddellijk. Wanneer een overheid data toegankelijk maakt, is de reactie van ontwikkelaars vaak meteen dat ze de data in een ander bestandsformaat willen hebben. Het is echter veel slimmer om actief mee te denken met overheden, want het is voor hen niet altijd eenvoudig om gegevens toegankelijk te maken."

Uitvoeren en aanwakkeren

VP: Wat zijn jouw ingrediënten voor een succesvol project?

"Er is een groot verschil tussen iets kunnen maken en het ook daadwerkelijk doen. Bij Chaotic Moon is dat precies onze kracht, we voeren elk goed idee direct uit. We kiezen alleen projecten waarvan we voorspellen dat ze heel bijzonder worden. Wat we doen is geen magie, het is vooral goed uitgedacht.

Praten over een project is heel makkelijk. We zouden hier op dit moment bijvoorbeeld kunnen brainstormen over een nieuwe applicatie en onze verschillende skills in kunnen zetten. Maar het is veel lastiger om iedereen steeds bij elkaar te brengen en om tijd te investeren. Mensen hebben zichzelf wijs gemaakt dat als ze over een probleem of project praten, ze er ook aan werken.

Wat dat betreft zijn wicked problems interessant; problemen die van iedereen zijn, maar waarvoor niemand specifiek verantwoordelijk is. Zoals grondvervuiling, of de economische crisis. Om zulke thema's op de agenda te krijgen heb je een instigator nodig. Iemand die zo'n probleem aan de kaak stelt en de boel aanwakkert. Een instigator stopt het praten over een probleem en gaat tot actie over. Hij of zij zet een project in gang en werkt daar vervolgens aan met anderen."

Big data

VP: Waarom vinden overheden het eigenlijk interessant om hun data open te stellen?

William Hurley (Twitter @Whurley)

"Sommige lokale overheden in de Verenigde Staten zijn echt gedreven om hun beleid transparanter te maken, waardoor ze hun data ook echt openbaar maken. Maar vaak beschikken overheden of bedrijven over zoveel data (big data), dat ze het niet meer effectief kunnen beheren.

Onder het mom van openheid, of vrijheid, stellen ze dan een deel van hun gegevens open, zodat anderen kunnen helpen om de data hanteerbaar te maken. Op deze manier schuiven ze ook een deel van de last en de verantwoordelijkheid van zich af.

Aan de andere kant, zijn overheden vaak juist terughoudend in het publiek maken van data. Wanneer overheden of bedrijven hun data beschikbaar stellen, openen ze meer dan alleen die data. Ze geven ook inzicht in hun beleid, hoe zorgvuldig en verantwoord ze te werk zijn gegaan. Datajournalisten checken deze data en brengen de feiten aan het licht.

Wanneer overheden of bedrijven hun data beschikbaar stellen,
openen ze meer dan alleen die data.

Data wordt uiteindelijk toch openbaar. Burgers raken steeds bekwamer in het achterhalen, verwerken en inzetten van informatie. Dat betekent dat we met pijnlijke gegevens over gevoerd beleid geconfronteerd zullen worden. In plaats van dat proces te vertragen, kunnen we beter zo snel mogelijk die confrontatie aangaan."

Verschillende belangen

"Overheden moeten op dit moment een balans zien te vinden; niet in een keer zoveel mogelijk openstellen, maar zich richten op informatie waar gebruikers echt iets aan hebben en creatief mee aan de slag kunnen. Tegelijkertijd moeten ontwikkelaars projecten starten die overheden begrijpen en kunnen ondersteunen, maar die tegelijkertijd heel revolutionair kunnen zijn.

Gaandeweg leren overheden steeds beter hoe en welke data openbaar te maken. Vooroplopende ontwikkelaars ontdekken wat ze lastig vinden en koppelen deze informatie terug naar de overheid. Op deze manier ontwikkelen beide partijen zich tegelijkertijd. Dit gebeurt nu nog niet.

Wie in de discussie vaak vergeten worden, zijn de eindgebruikers. Open data heeft pas effect op het moment dat burgers een applicatie actief en regelmatig gebruiken. Ontwikkelaars en ontwerpers moeten dus onderzoeken waar gebruikers behoefte aan hebben en wat ze graag willen weten. User driven design is belangrijk.

Het is indrukwekkend om te zien wat er op het gebied van open data al is bereikt in Europa en de Verenigde Staten. Het feit alleen al dat er veel over open data wordt gesproken en eerste stappen worden genomen is opvallend, ook omdat overheden en app-ontwikkelaars of andere gebruikers verschillende belangen hebben. Wat dat betreft zijn we in korte tijd al ver gekomen.

Dit is het moment om eens goed te kijken naar wat er op het gebied van open source al is bereikt. Van de lessen uit die praktijk kunnen we steeds weer blijven leren."

Volg William Hurley op Twitter: @Whurley

Auteur: Katía Truijen