Bron voor vernieuwing wordt drooggelegd, reactie sector kunst en nieuwe media

 

Nederland, 15 juni 2011

Geachte heer Zijlstra, Geachte leden van de Tweede Kamer,

Een van de vele besluiten in ‘Meer dan kwaliteit; een nieuwe visie op cultuurbeleid’ is het opheffen van de infrastructuur voor kunst en nieuwe media. De sector ‘e-cultuur’ die de afgelopen 8 jaar een plek in het kunstenbeleid heeft verworven is geschrapt. STEIM, Waag Society, V2_, Submarine Channel, WORM en Mediamatic verliezen hun structurele financiering. Daarnaast wordt ook de subsidie van het NIMk, dat als beeldende kunst instelling ook e-cultuur taken had, stopgezet. De middelen worden ondergebracht in het Fonds voor de Creatieve Industrie dat als missie heeft om de maatschappelijke en economische meerwaarde van de creatieve industrie te vergroten. 

Nieuwe media kunst is een kunstdiscipline op zich

Het bestaan van nieuwe media als kunstdiscipline met artistieke productie, publiekbereik en (inter)nationale evenementen en netwerken wordt in het voorgestelde beleid volledig ontkend.

Nieuwe media kunst is een discipline die de technologische ontwikkelingen en uitdagingen van deze tijd bevraagt, onderzoekt en er nieuwe ervaringen en toepassingen voor ontwerpt. Het heeft een eigen idioom en kunstpraktijk. Het is een sector in zichzelf die met eigen thematiek, internationale netwerken van medialabs, festivals, publicaties en presentaties nadrukkelijk vorm krijgt. Het Nederlandse model van samenwerkende nieuwe media labs met cross-overs met andere sectoren (maatschappelijk, onderwijs, economie) is al jarenlang een voorbeeld voor het buitenland. De ontwikkelinstellingen hebben een grote internationale bekendheid, zijn onderdeel van internationale netwerken en dragen bij aan de internationale toppositie van Nederland op het gebied van nieuwe media kunst.

Paradox: gestraft voor succes

Nieuwe media kunst weet als geen andere kunstdiscipline verbindingen te leggen naar andere disciplines en sectoren. Het heeft een R&D functie voor zowel de brede cultuursector, als voor erfgoed en media. Er is een groeiende uitwisseling met de wetenschap, het speelt een vitale rol in de innovatie van maatschappelijke domeinen en heeft een grote impact op het vernieuwen van het onderwijs. De paradox doet zich nu voor dat nieuwe media kunst veel erkenning krijgt en als zeer relevant wordt beschouwd, maar dat de bron, artistiek onderzoek met eigen publieksbereik, autonome kunstproductie en internationale netwerken, wordt drooggelegd.

Projectmatig vs structureel

De brief geeft aan dat er gekozen wordt voor en projectmatige aanpak en dat het daarom geen instellingssubsidies voor R&D zal verstrekken. Het is een merkwaardige redenering omdat juist R&D activiteiten meerjarig commitment nodig hebben om van experiment tot opschaling te komen. Het vraagt bovendien om excellente netwerken en duurzame infrastructuur met complexe relaties met maatschappelijke sectoren, bedrijfsleven en wetenschap. De nieuwe media ontwikkelinstellingen hebben als geen ander de weg bereid voor dergelijke samenwerkingsverbanden en hebben juist laten zien hoe kunst, wetenschap, bedrijfsleven en samenleving in zinvolle coalities kunnen opereren. Ook internationale samenwerkingsverbanden die vervolgens weer ontsloten worden voor Nederlandse partners bestaan bij de gratie van langetermijnbeleid. Met de opheffing van meerjarige financiering van ontwikkelinstellingen valt deze basis weg en is het onmogelijk om meerjarige verplichtingen aan te gaan. Dit maakt het onmogelijk om voor Europese financiering voor research en projecten in aanmerking te komen en staat deelname aan nationale onderzoeksprogramma’s in de weg. Projectmatige aanpak ondermijnt de continuïteit van de bedrijfsvoering. 

Talentontwikkeling

Het  nieuwe Fonds voor de Creatieve Industrie wil talentontwikkeling ook projectmatig aan gaan pakken. Dat is contrair aan de behoeftes bij het onderwijsinstellingen die juist naar structurele verbindingen zoeken. De ontwikkelinstellingen hebben dat onderkend en spelen een belangrijke rol in talentontwikkeling door het onderwijsaanbod dat zij verzorgen voor het hoger beroepsonderwijs en het wetenschappelijk onderwijs. Zij fungeren daarnaast als stageplek voor studenten en begeleiden PhD studenten. Ook hier geldt dat er duurzame instellingenstructuur nodig is om tot structurele afspraken met onderwijsinstellingen te komen.

Pas opdracht van Fonds voor de Creatieve Industrie aan!

Nieuwe media kunst kan alleen dan een bijdrage leveren aan de missie om de maatschappelijke en economische meerwaarde van de creatieve industrie te vergroten als het Fonds in staat gesteld wordt om: 

(1) meerjarige instellingssubsidies te verstrekken en

(2) er expliciet middelen beschikbaar worden gesteld voor artistiek onderzoek, artistieke productie en publieksactiviteiten.

Wij hopen dat u ons betrekt bij de totstandkoming van het Fonds en dat bovenstaande argumenten  tot de gewenste aanpassingen zullen leiden. Wij willen de argumenten graag nader onderbouwen en de kennis die wij op het gebied van internationale nieuwe media kunst beleid hebben met u delen.

Met de meeste hoogachting,

V2_

Waag Society

STEIM

Mediamatic

WORM

Submarine Channel

NIMk

Teken de petitie van de e-cultuurinstellingen op change.org