SPRKR: Hoe kunnen makers van games en mediakunst de kunstmarkt het beste benaderen

​Gamemaker Monobanda gebruikte het Virtueel Platform SPRKR voor de vraag hoe zij het beste de kunstmarkt kunnen benaderen. De vraag werd iets breder getrokken en geeft ook richting voor makers van interactieve installaties.

Om deze vraag te beantwoorden heeft Virtueel Platform een bijeenkomst opgezet met twee kunstenaars (Sjoerd en Niki van Monobanda en Daan Roosegaarde van Studio Roosegaarde) en twee experts uit de private kunstmarkt: Alexander Strengers (hoofd Kunstcollectie DNB en voorzitter van de Vereniging Bedrijfscollecties Nederland) en Siebe Tettero (curator en directeur All Art Inititiatives).

Mediawerken [...] zijn nog niet tot de reguliere kunsthandel doorgedrongen

De bijeenkomst begon met een welkomstwoord van Floor van Spaendonck, daarna gaven Monobanda en Daan Roosegaarde een presentatie van hun werk waarbij Alexander Strengers vragen stelde en commentaar en advies gaf. Siebe Tettero was helaas verhinderd.

Monobanda - Bohm

Mediawerken en reguliere kunsthandel
De opkomende kunstdiscipline gericht op nieuwe media en interactieve installaties wordt wel mondjesmaat verzameld in collecties, maar ondervindt ook enige obstakels. Mediawerken worden wel geëxposeerd en getoond bij festivals, maar de werken zijn nog niet tot de reguliere kunsthandel doorgedrongen.

Kunstenaars die graag willen dat het werk ook op de kunstmarkt een plaats krijgt, of in collecties wordt opgenomen, nemen zelf initiatief. Ook werken ze soms samen met galeriehouders als Ron Mandos of met een productiehuis als Mothership in Rotterdam. NIMk en V2_ hebben in 2011 ook een agentschap opgezet om mediawerken beter te kunnen distribueren.

Welke knelpunten en vragen bestaan er die opgelost moeten worden?

• Het begrip van de kwaliteit van interactie
• Technologische hoogstandjes en duiding hiervan
• Context van het werk
• Onduidelijkheid met betrekking tot onderhoud en conservering van installaties
• Welke auteursrechten zijn van toepassing
• Uniciteit en de waarde van een werk (zoals oplages)

Heel praktisch komt het erop neer dat als je een werk op de kunstmarkt wilt brengen de volgende stappen van belang zijn;

1. Context
Zorg voor een referentiekader van je werk. Dus een koper die geïnteresseerd is, wil weten in welke traditie, lijn, type of oeuvre het werk past. Als dit duidelijk is kan er ook een verzameling worden opgestart, of dan is er dus context om aan te refereren.

Tip; neem een geïnteresseerde mee naar festivals als STRP waar media worden getoond, toon een overzichtscatalogus van Digitale Kunstwerken met de boodschap dat je niet de enige kunstenaar bent die dit werk maakt, of noem andere verzamelaars / kopers van je werk. En andersom presenteer je werk in een meer traditionele kunstomgeving (galeries, beurzen, musea) zodat een ander publiek er ook kennis mee maakt.

2. Oplage
Een verzamelaar wil waar voor zijn geld en dus exclusiviteit; zorg ervoor dat je de auteursrechten goed hebt doorgenomen en dat je een uniek werk kan verkopen. Geef dus duidelijkheid over het aantal oplages, updates en alles wat relevant kan zijn voor de uniciteit van het werk. Een verkoopnota is vandaag de dag niet meer genoeg. Laat je juridisch goed voorlichten over de mogelijkheden en de type contracten.

Liquid Space (foto: Studio Roosegaarde)

3. Techniek en Conservering
Een installatie kan specifieke technische vereisten hebben. Zorg er allereerst voor dat een derde partij kan omgaan met je installatie, of dat je een full service contract kan bieden. Daarbij is het zaak om documentatie en instructies volledig aan te leveren zodat de koper/ verzamelaar in staat is om het werk te kunnen onderhouden en op te slaan.

Het is aan te raden om een dergelijke afspraak zoveel mogelijk in lijn te laten lopen met collegakunstenaars, zodat de verzamelaar begrip heeft en krijgt voor de vereisten. Meer expertise rondom dergelijke afspraken kun je vinden bij NIMk maar mogelijk ook bij collega's die al eerder deze ervaring hebben opgedaan.

Links voor partijen die de mediakunstenaar verder kunnen helpen:

• Galerie Ron Mandos (vertegenwoordigt o.a. Geert Mul)
• Mothership (producer/ vertegenwoordiger)
• Agentschap Medialab V2_
• Distributie NIMk
• Art & Electronic Arts Catalogus
• Archiefonderzoek naar Born Digital werken
•