Summerschool workshops 2004: Erfgoed digitaal ontsloten

Bij het digitaal ontsluiten van cultureel erfgoed gaat het in essentie om de mogelijkheid tot het delen van kennis en de toegevoegde waarde die een online presentatie voor erfgoedinstellingen kan hebben. Erfgoed digitaal ontsloten betekent een informatie-aanbod van de instelling vanuit het perspectief van kennismanagement. Trefwoorden zijn mogelijkheid tot samenwerking, inspelen op veranderingen, vraaggericht werken en flexibiliteit bij het bedienen van verschillende gebruikersgemeenschappen. Er moet kennis gedeeld kunnen worden met verschillende soorten gebruikers en ook cross sectoraal gewerkt kunnen worden. Verschillende gemeenschappen kunnen van dezelfde bronnen gebruik maken mits nagedacht is over een gedeelde infrastructuur en gemeenschappelijke ontsluiting. De digitale ontsluiting van cultureel erfgoed is meer dan het aanbieden van een online database. Het gaat om contextualisering van de informatie. Hoe kennis gedeeld kan worden. Gebaseerd op ervaring en gebruik makend van bestaande voorbeelden wordt in de cursus inzicht geboden in de manier waarop virtuele netwerken en gebruikersgemeenschappen informatie kunnen delen. De workshop en lezingen gingen in op het zodanig aanbieden van informatie van erfgoedinstellingen dat hergebruik en toegankelijk maken van kennis centraal staat. De cursus was bedoeld voor medewerkers van erfgoedinstellingen die zich bezighouden met het online informatie-aanbod van de instelling. We hebben verschillende deelnemers aan de workshop verzocht een verslag te maken.

Janneke van Kersen (Digitaal Erfgoed Nederland)
Bij het digitaal ontsluiten van cultureel erfgoed gaat het in essentie om de mogelijkheid tot het delen van kennis en de toegevoegde waarde die een online presentatie voor erfgoedinstellingen kan hebben. Erfgoed digitaal ontsloten betekent een informatie aanbod van de instelling vanuit het perspectief van kennismanagement. Trefwoorden zijn mogelijkheid tot samenwerking, inspelen op veranderingen, vraaggericht werken en flexibiliteit bij het bedienen van verschillende gebruikersgemeenschappen. Er moet kennis gedeeld kunnen worden met verschillende soorten gebruikers en ook cross sectoraal gewerkt kunnen worden. Verschillende gemeenschappen kunnen van dezelfde bronnen gebruik maken mits nagedacht is over een gedeelde infrastructuur en gemeenschappelijke ontsluiting. DEN website

Frank Nack (Centrum voor Wiskunde en Informatica)
Dit onderdeel van de workshop betreft het gebruik van semantische modellen voor het toesnijden van de presentatie van cultuur-gerelateerde informatie voor verschillende gebruikers groepen. Al hoewel interfaces voor het zoeken met behulp van trefwoorden of database query talen reeds beschikbaar zijn, houden deze interfaces nog geen rekening met de rijkdom in expressie mogelijkheden bij het gebruik van meerdere media typen. De presentatie duurt één uur en concentreert zich op de belangrijkste aspecten van gebruikers- en domeinmodellering. Er is vooral aandacht voor kennisrepresentatie problemen die onstaan bij het introduceren van multimediale informatie. De voorbeelden komen uit lopend onderzoek van de Multimedia en Mens-Computerinteractie onderzoeksgroep van het CWI. De voertaal tijdens dit deel van de workshop is Engels. Dr. Frank Nack website The Multimedia and Human-Computer Interaction group website

Ed Tan (Communicatiewetenschap UvA) - SCALEX
Scalex is een gebruiksvriendelijke toolbox voor ontwerpers van musea en tentoonstellingen. De belangrijkste functie is het herkennen van gebruikersgedrag en het individueel- of groeps specifiek presenteren van content. Het levert content al naar gelang leeftijdsgroep, taal- of interessegebied van de bezoekers. SCALEX maakt het mogelijk digitale content te publiceren in tentoonstellingen, musea en educatieve instellingen. Digitale content kan toegevoegd worden aan traditionele tentoonstellings objecten of een geheel digitale tentoonstelling kan worden samengesteld. Bezoekers kunnen met behulp van SCALEX verschillende verhaallijnen binnen de collectie van een museum of een tentoonstelling volgen en hier additionele informatie over opvragen. Front-end en Back-end modules van het systeem zullen worden besproken, voornamelijk vanuit het perspektief van de gebruiker. De implicaties van dit systeem voor de volgende generatie ondersteunende media zullen worden geëvalueerd. Scalex is ontwikkeld in samenwerking met Europese partners binnen het 5th framework programme van IST. SCALEX website De presentatie van Ed Tan is nog niet geschikt voor publicatie.

Henk van Zeijts (Waag Society)
Waag Society onderscheidt zich in het landschap van nationale en internationale medialabs door haar brede definitie van cultuur en haar betrokkenheid bij het onderwijs, de zorg en de samenleving. Waag Society vormt een vanzelfsprekende intermediair tussen de kunsten, het cultureel erfgoed en de media. Waag Society buigt zich over nieuwe vormen van interactiviteit en participatie. Het is niet voldoende om informatie te digitaliseren en het publiek databases te laten raadplegen. Het komt er op aan zinvolle contexten te creëren en echte 'belevingen' te ensceneren. De concepten die Waag Society ontwikkelt helpen musea, archieven, omroepen en bibliotheken om tot nieuwe modellen te komen voor publieksparticipatie en het ontwerpen van belevenissen. Daarbij wordt de kennis ingezet die Waag Society heeft ontwikkeld op het gebied van het eigen producentschap van burgers, 'digital storytelling', games, scenariogebaseerde interactie, multi-user toepassingen en interfaces. Waag Society website

Dick Rijken
Ontsluiten voor verschillende gemeenschappen en gebruikersgroepen. (Powerpoint nog niet beschikbaar)

Jan David Hanrath (Bibliotheek.nl)
Ubiquitous computing; zoeken en hergebruik van culturele informatie in verschillende context Bibliotheek.nl en Cultuurwijzer.nl

Gerrit van der Veer
Workshop waarbij de deelnemers door website bezoek zelf tot een lijst van criteria kunnen komen die van belang zijn bij het bedienen van de individuele gebruiker, danwel gebruikersgemeenschappen.

Jim Wales (Wikipedia)
Geen presentatie beschikbaar