Wil ik een app?

Meer over het SPRKR programma

De eerste stap is altijd het omdraaien van de vraag: waarom wil je een app? Een eigen app hebben is in veel gevallen een "ik ook" reactie in plaats van een goed doordacht deel van de online strategie. In de praktijk blijken apps vaak duur en verdienen ze zichzelf zelden terug: 95% van de apps maakt verlies, of worden 1 keer gedownload, en daarna nooit meer bekeken. Het is een beetje de "ik wil een website" vraag van dit decennium.

5 soorten apps

Maar goed, je wilt toch een app. Dan zijn er grofweg gezien 5 opties:

Mobiel-vriendelijke website

In plaats van een app is het vaak slim om je website mobiel-vriendelijk te maken zodat mobiele gebruikers daar prettig hun informatie kunnen vinden. Als je app eigenlijk vooral informatie zou moeten verschaffen is deze optie een beter idee. Vaak wordt over dit 'laaghangend fruit' heen gekeken.

Belangrijke termen om jezelf bekend mee te maken als je deze route kiest, zijn "responsive design" (bepaalde elementen op je site verdwijnen of schuiven naar onderen op kleine schermen), en "mobile first" (je begint met het ontwerpen van je mobiele site, en bekijkt daarna hoe je voor grote schermen die meer aankleedt).

Web App

Een web-app is in wezen ook een mobiel-vriendelijke website, met als grote verschil dat de site zich visueel probeert voor te doen als een normale ('native') app. Een web-app website heeft bovenin bijvoorbeeld grote vinger-vriendelijke knoppen zoals je die in apps ook vindt.

Bij Apple-apparaten kun je met de optie "save to homescreen" zelfs een icoontje op het homescreen van je telefoon maken, waardoor het verschil met een echte app nog kleiner wordt. Jammergenoeg ondersteunen Android telefoons dit niet.

Native app

Beter bekend als de "echte" app. Deze apps worden gebouwd door hierin gespecialiseerde programmeurs en ontwerpers. Doordat echte apps toegang hebben tot alle aspecten van de telefoon kunnen vernieuwende diensten worden ontwikkeld. Zo zien we de telefoon steeds vaker als persoonlijk of zelfs wetenschappelijk meetapparaat, als sociale hub via diensten als Whatsapp, als onderdeel van crowdsourcing projecten, of als afstandsbediening van ons dagelijks leven.

Hybrid app

Deze apps proberen de gulden middenweg te bewandelen: het zijn websites in een "echte app" schilletje. Je kunt ze downloaden in de appstore, voor de eindgebruiker is er geen verschil met een echte app, maar onder de motorkap zijn het als app vormgegeven websites, web-apps dus. Het schilletje biedt deze web-apps toegang tot delen van de telefoon waar ze eerder geen toegang toe hadden, zoals de contactenlijst, fotos en een groot aantal sensoren.

Welke is voor mij geschikt?

Er is niet zomaar te zeggen wat de beste optie is, alle opties hebben hun eigen voordelen.

Web-based oplossingen zijn vaak goedkoper...

De eerste twee opties zijn in wezen websites, en dat heeft onder andere als voordeel dat ze goedkoper zijn om te maken en te onderhouden. Webdevelopers zijn vaak iets goedkoper dan echte programmeurs, er zijn er simpwelweg meer van. Nog beter: een website hoef je maar 1 keer te maken, en is dan op elke telefoon te bekijken. Bij echte apps moet je voor elk mobiel besturingssysteem (Android van Google, iOs van Apple, Windows Mobile van Microsoft, etc) een aparte app programmeren, en dat is natuurlijk duurder.

...maar laten zich niet meteen verkopen.

Het nadeel is dat beide web-gebaseerde oplossingen niet goed te verkopen zijn. In de winkels van Apple en Google kun je met een druk op 1 knop een app kopen. Zulk gemak, gekoppeld met de lage prijs van apps, zorgt voor veel impulsaankopen. Een web-app voelt volgens veel mensen ook iets 'trager' van een echte app. Ook hebben web-apps geen toegang tot de delen van de telefoon waar echte apps wel toegang toe hebben, zoals gebruikersdata en bepaalde sensoren (al verandert dat langzaam wel).

Een web-gebaseerde oplossing is kortom een goedkope optie als je informatie wilt delen of een relatief simpele dienst/game/etc wilt bouwen.

De "native" en "hybrid" apps hebben zoals gezegd als grote voordeel dat ze in de appstores verkocht kunnen worden, en dat ze wel toegang hebben tot alle mogelijkheden van de telefoon. Vooral als je naar Silicon Valley kijkt, dan zie je dat ze daar zich continu afvragen hoe al die technologische mogelijkheden op innovatieve manieren gekoppeld kunnen worden.

Het wordt de laatste jaren steeds moeilijker om gevonden te worden in de appstore, simpelweg omdat er al zoveel apps zijn. Een goeie marketingstrategie is essentieel, en in de praktijk geldt voor alle opties: ga ervan uit dat 2/3e van je budget marketingbudget is.

Hybrid apps - de ultieme tussenweg?

De belofte van Hybrid apps is dat ze de voordelen van het web mengen met de voordelen van echte apps. Je bouwt 1 web-app, en met een druk op de knop geef je die de juiste schilletjes zodat de app in de appstores van alle mobiele platformen opgenomen kan worden. Dit "write once, release everywhere" principe is de droom van elke nerd.

De 5e optie: een API

Oplettende lezers hadden het al door: er waren toch 5 opties? Scherp!

Veel partijen die ons om advies vragen zijn eigenlijk beter af met een heel andere optie: een API. Het is een afkorting die je ergens wel eens gehoord hebt, maar hoe zit het nou precies?

Het is eigenlijk verrassend simpel: een API (Application Programming Interface) is een manier waarop websites lijstjes bij elkaar kunnen opvragen. Stel dat je een lijst met alle gebouwen van Berlage na 1910 op wilt vragen bij het archief van het Nieuwe Instituut. Je app zou dan zelf kunnen surfen naar een webadres als "hetnieuweinstituut.nl/API/berlage/1910/nu. Op die locatie zou je app dan een heel simpel lijstje met van die gebouwen vinden, die de app op een mooie manier weergeeft. Wil je de gebouwen van Dudok dan vervang je simpelweg 'berlage' door 'dudok' in de URL. Het is kortom een afgesproken manier om aan elkaar's database vragen te kunnen stellen.

De afspraken die je maakt hangen af van de API dienst. Het Rijksmuseum, om meteen een goed voorbeeld te noemen, beschrijft op hun site hoe je een vraag aan hun database kunt stellen.

Waarom zijn API's ontstaan?

API's zijn een oplossing voor het probleem dat het nooit lukt om '1 database waar ALLES in staat' te maken. Het is realistischer om meerdere bronnen te combineren. Je zou bijvoorbeeld een app of website kunnen maken die bij allerlei architectuurmusea data over Berlage opvraagt en die combineert tot een allesomvattende bron van kennis.

Als jouw website een API aanbiedt kunnen anderen die lijstjes in hun apps en websites verwerken. Stel dat er al een populaire app in de appstore is over architectuur, dan kun je aan hen voorstellen om jouw data in hun app op te nemen, door ze inzage te geven in je database via een API. Vooral voor culturele instellingen is dit een interessante optie, aangezien ze vaak publieke data aanbieden.

De toekomst

Ideologisch gezien zou het beter voor het internet zijn als we stoppen met native apps en overstappen op webapps. De app-stores worden, vooral bij Apple, gecensureerd. Om die reden wordt er veel verwacht van HTML5, een nieuwe versie van de taal waarin webpagina's geschreven zijn, die het bouwen van web-apps naar een hoger plan tilt door ze toegang te geven tot meer mogelijkheden van de telefoon. Websites mogen tegenwoordig bijvoorbeeld aan de telefoon vragen "waar zijn we?", waarna de gebruiker de website toestemming kan geven om de GPS locatie op te vragen.

Toch zie je in de praktijk alle opties langskomen, en dat zal ook flink lang zo blijven. Er is niet 1 universele oplossing voor alle problemen. Een app bouwen is nog best complex. Ons belangrijkste advies is daarom: huur een adviserende partij in, zodat je aan objectief advies komt, en zoek later een aparte bouwende partij erbij.

budget apps

Een andere ontwikkeling is dat er steeds meer online tools ontstaan waarmee je zelf een simpele app kan bouwen. Het kan leuk zijn om hier eens mee te spelen. Veel van de sites die je een 'gratis app binnen 5 minuten' beloven werken trouwens via de hybrid app methode: ze laten je een website aanpassen, en maken daar volledig geautomatiseerd hybrid apps van.