Mobile Habits over mobiliteit en locatieve media

​At the intersection of media, art and science, Virtueel Platform organised a workshop on mobility in De Balie, Amsterdam. Themes such as locative media, the why and how of being mobile, and the practice, need and consequences of visualising data were tackled. On a less abstract level, maps and technologies like Google Maps, the Global Positioning System and other Geographical Information Systems were often recurring topics.

During the morning, a talkshow-like setup with the guest speakers - a mix of geography and ecology oriented scientists as well as artists working with mobility and data visualisation - informed the participants on specific projects.

After the lunch break participants divided in small groups for further discussion, allowing the meaning of the different themes for them and their profession to surface in a more personal setting.

Group A consisted of Tina Bastajian, filmmaker, Annet Hennink, student industrial design, Just van den Broecke of Geotracing.com, Marloes Kraan, scientist at the Centre for Maritime Research, James Monkman, a.o.. Guest speakers Christian Nold and Hanne Kirstine Adriansen were invited to participate as well.

The work of artist Masaki Fujihata generated enthousiastic response with some participants. An image depicting the naval track of fishermen, in which video stills were fixed using GPS on the location where they were shot, was of special interest for Marloes. What can be interesting of tracking fishermen in this inventive manner is that it can help to understand their mental maps and boundaries, as they can be very different and much richer of information when compared with a plain track on a map. And not only for people who use fishermen as object of study but also for fishermen themselves the use of technologies as GPS is of importance, it seems. Information Technology is definitely changing fisheries, Marloes pointed out.

These two different perspectives - seen from the artist or the fisherman - bring the group to discussing an important element of its diverse composition: different professional goals mean different experiences and uses of locative media and related technologies.

Marloes, as a scientist, experiences a lot of problems when she wants to use innovative ways of research in the academic world. As there is great emphasis on factual representation, and changes in academic practices are very slow, something basic as using colours in visualizations is often not allowed - this is what Hanne Kirstine happened several times. The use of colours, for example, could make research data more appealing and comprehensible for a bigger audience. In the artistic world the emphasis on strucure and factuality would be completely absent if it was up to Christian: "visualizations are no blueprint of reality". He points out that creating representations is creating just another 'thing', which can exist without its original subject of representation. Very typical for an artist indeed, who probably should be more concerned with inspiration and creating new perspectives than factuality and accurate representations.

Annet, as an intermediate between designers and engineers, should in her future career try to bridge this gap. She explains what kind of task she would meet at a company like Philips: to inspire designers in the development process while keeping a firm connection with the research that has been carried out.

Something Tina experienced is the issue of secrecy: in her work as documentary filmmaker, she encountered people in the eastern part of Turkey who where reluctant of the open sharing of geographical information. Over there, places have hidden stories, even treasures. The people she came across intentionally provided each other false maps.

For Just, it is interesting to see that the field of GIS is now being enriched by more creative people. As his professional area has been full of scientists and techies, it is now suprising to see what kind of innovative approaches artists come up with.

Apart from the tension between inspiration (creating 'things' and making understandable) and structure (making accurate representations and doing valid resarch), a slightly different dynamic is discussed in the last phase of this group session. In geographical representations such as maps, there is always the issue of scale and detail; once zooming out - or 'stepping out' as Annet puts it - a lot of information is lost, which could be very useful. An image of a homeless person is very rich in detail compared to dots on a map which indicate activity of the homeless in certain areas. In a way this is the difference between qualitative and quantitative research.

By using new technologies, or innovative practices, it would perhaps be possible to bring these two antipodes a bit more together. One could argue that the way in which Google Maps enables people to comment on and upload photos to specific locations provides an interesting example.

Just concludes the session by demoing this possibility in his Geotracing website, showing the track he followed to De Balie today, while photos and sound recordings from his mobile phone pop-up 'en route'. Impressed with this technology, I follow his next track: to the bar, where participants, speakers and the organisation head to for informal drinking and talking.

Brainstorm in Group B by Rob van Kranenburg

keywords: annotations- geoskating (geotracing.org)- “prove the data??? (reason for open source)- maps as ways of making political representations presentable- fading maps- agency as construction of network-actor network theory-

How do we make the translations from art to science? Can Information Design be helpful here? Design research is in between art ( based on experience which is difficult to check) and science (strict rules). Media artists are very much aware of these rules otherwise they could not alter/hack/tweak. Visualization seems very important in the relationship art-science as a threshold for understanding. A lot of scientific stuff needs to be translated, and visualization is a strong communicative medium, open for interpretation. Designers can use their insight in how people perceive place and space to make visualizations and provide tools for social networking analysis of large actual data.

The report for Group C is unfortunately momentarily only in Dutch, English translation will follow very soon. Our apologies for the inconvenience.

Groep C door Martine Posthuma de Boer

deelnemers: bart, max kisman, martine, pepijn begeleiders: esther polak, ab drent

De derde groep discussieerde over een aantal verschillende onderwerpen die aan bod kwamen tijdens de ochtendsessies zonder directe verbanden te leggen. Het eerste deel van de discussie concentreert zich op de zogenaamde 'locative media' projecten besproken door Esther Polak en Christian Nold, en het tweede deel van de discussie richtte zich op de concepten 'from space to place' en de 'actor network theory' van Bruno Latour, besproken door Hanne Christiane Andersen en Ab Drent. Conceptueel kunstenaar Stanley Brouwn vroeg eind jaren zestig willekeurig mensen op straat in Amsterdam om de route naar een bepaald ander punt in de stad voor hem uit te leggen en tekenen. Deze handgetekende routes voorzag hij van het stempel 'this way brouwn'. Het gaat Brouwn hier om de relatie tussen afstand, ruimte, tijd en maat.

Het kan beschouwd worden als een locative media project avant-la-lettre. De betekenis ligt vooral in de gebruiker die zelf zijn route tekent. De routes van Brouwn zijn in eerste instantie subjectief, want ze geven de individuele ruimtebeleving van de voetganger weer, maar worden door Brouwn van individu ontkoppelt door de routes zonder beschrijving en voorzien van steeds eenzelfde Brouwn stempel gepubliceerd. Er zijn veel paralellen te leggen met het werk van Esther Polak. Ook Polak laat mensen hun routes zelf schrijven, alleen gebeurt dat op een ogenschijnlijk objectieve wetenschapppelijke methode, namelijk met behulp van een GPS tracer. Maar anders dan Brouwn zoekt Esther juist de subjectiviteit en de beleving van de participant op.

Gegevens van de deelnemers worden door Polak juist wel gekoppeld aan de tekening die zij maken. Hoewel techniek en uitwerking verschillen ligt bij beide kunstenaars de kern in het bewustzijn van ruimte, afstand en plaats. Christian Nold presenteerde in de het kader hiervan nog het project 'Open Streetmap'. 'Open Streetmap' geeft een groot aantal mensen een GPS tracer om op die manier kaarten te laten tekenen die worden gepubliceerd onder een Creative Commons Licentie. Op die manier zijn de kaarten vrij te gebruiken. Dit project betekent een belangrijke stap voor locatie gebaseerde media projecten, omdat het gebruik van kaarten door copyrights een vaak kostbare aangelegenheid is. Bij Open Streetmap wordt de kaart weer losgekoppeld van de individuele ruimtebeleving van de participanten. Het was in eerste instantie ook het idee van Polak om met Amsterdam Realtime een kaart van Amsterdam te laten tekenen door de bewoners zelf. Het project Greenwich Emotion Map van Christian Nold vertoont weer vele overeenkomsten met de beroemde kaarten van graficus Tufte. Sleutel zijn de kaarten waarin hij een visualisatie maakt waarin het verband tussen tijd, ruimte, plaats, temperatuur en de grootte van het leger van Napoleon gevisualiseerd wordt.

Naarmate de troepen van Napoleon naar Moskou oprukken (1812) daalt de temperatuur en sterft een groot deel van het leger. Nold legt in zijn projecten op een pseudo wetenschappelijke manier het verband tussen de stad en de emotionele staat van de deelnemers door ze eem bepaalde route te laten lopen met een soort leugendetector gekoppeld aan een GPS tracer. Nold maakt hier heel direct zichtbaar wat het effect is van drukke en rustige verkeerssituaties en de gemoedstoestand van de voetgangers. Het tweede deel van de discussie concentreeerde zich op de concepten besproken door de Hanne Kirstine Adriansen en Ab Drent. Naar aanleiding van het begrip "From Space to Place" waarbij het gaat om het eigen maken van een bepaalde ruimte, discussieerde de groep een tijd over de definitie van nomadisme.

De defintie van nomadisme hangt nauw samen met de vaak romantische opvattingen van westerse wetenschappers, ook wel aangeduid met het begrip 'post-kolonial gaze'. Veel nomadische volkeren verplaatsen hun vestigingsplaats slechts een aanntal keer per jaar. Tijdens verschillende periodes in het jaar hebben ze verschillende vestigingsplekken. Deze vorm van leven wordt ook wel pastoralistisch genoemd. De vraag die vervolgens rijst is 'kunnen we leren van de manier waarop nomaden denken over ruimte, plek, en verplaatsen'. Uit het onderzoek van Adriansen blijkt dat nomaden van een bepaalde ruimte een eigen plek maken, door eigen spullen en manieren van doen op deze plek op te zetten. Ze maken van een ruimte een bepaalde plek. Wat Adriansen concludeert is dat de mobiliteit van de Senegalese Fulani niet zozeer te maken heeft met een culturele noodzaak, als wel met een economische noodzaak. Ze verplaatsen zich in en rond drinkplaatsen / waterputten aangelegd door de overheid. De definitie van nomadisme waar de tafel op uit kwam was: elke (economische) noodzaak om te verplaatsen houdt nomadisme in.

Ook Ab Drent onderzocht de reden van verplaatsing door het nomadische volk de Fulani in Nigeria. Hij bracht dat door middel van de Actor Network Theory in kaart / beeld. Binnen deze sociologische theorie wordt geen onderscheid gemaakt tussen sociale en fysieke actoren. Complexe machts- en afhankelijkheids verhoudingen kunnen daarmee beschreven worden. Als we nu kijken naar de moderne nomade, die van iedere ruimte zijn eigen plek kan maken met mobiele communicatie technologieen. Hoe is de beleving van ruimte, tijd en plaats onder invloed van mobiele technologieen veranderd? Aan de ene kant is onze beleving van ruimte door nieuwe media gefragmenteeerd geraakt. We kunnen ons op iedere plek, op ieder moment van een actuele ruimte verplaatsen naar een een virtuele ruimte. Er bestaat dus geen eenduidig ruimtebeeld meer. Aan de andere kant kunnen we nu ook van iedere ruimte een eigen plek maken, zolang we onze technologische extenties bij ons hebben.We nemen ons gevoel van thuis altijd met ons mee. Opvallend genoeg is hier een duidelijke parallel te trekken met bevindingen van het onderzoek van Adriansen. De fulani waar zij haar onderzoek deed gaven aan dat niet één plaats op de kaart hun plek is, maar een heel gebied om een bepaalde waterplaats heen. Dus mijn plek is niet alleen mijn dorp, buurt of huis, maar dat hele stuk land. Overal waar we met onze laptop het internet op kunnen is onze plek.