Glitch Studies Manifesto

Een glitch is een fout. Liever gezegd: een zichtbaar geworden fout in een programma, een bug of een ander soort storing. Glitches worden zichtbaar wanneer de overdracht van informatie wordt verstoord. In een beeld dat normaal vloeiend en coherent is, zit een groepje pixels dat de verkeerde kleur heeft. Glitches zijn een soort ruis. Chaos zonder betekenis.

Rosa Menkman ziet in het Glitch Studies Manifesto de glitch als de omverwerping van het idee dat een informatiekanaal geruisloos moet zijn. Glitches zijn volgens Menkman juist niet betekenisloos, ze wil de schoonheid en mogelijkheden van deze verstoringen laten zien. Glitches maken de structuur van een programma zichtbaar, die bij goed functioneren onzichtbaar blijft. Ook kunnen glitches een politieke betekenis hebben. In de jaren negentig begonnen kunstenaars en VJ’s gebruik te maken van glitches in visueel werk en in muziek.

In het Glitch Studies Manifesto signaleert Menkman een consolidatie van het op onvoorspelbaarheid gebaseerde glitchgenre naar een geheel eigen kunstvorm met een eigen esthetiek. In plaats van ongeaccepteerde ruis, worden glitches herkend als een nieuwe vorm van kunst. Menkman pleit voor een historiografie van de glitch en theorievorming rond kritische transmediale praktijk.

Rosa Menkman is kunstenares en wetenschapper. Ze studeerde in 2009 af op het onderwerp “digital glitch” onder Geert Lovink. Haar werk als wetenschapper is sterk verbonden met het werk dat ze als kunstenares maakt. Het Glitch Studies Manifesto is behalve een tekst, ook een audiovisuele performance. Op dit moment doet Menkman een PhD in Keulen en stelt haar glitchwerken tentoon in binnen- en buitenland. In maart 2011 werd een nieuwe, herziene versie van het Glitch Studies Manifesto gepubliceerd in de Video Vortex Reader 2, een publicatie in het kader van het tweedaagse festival Video Vortex: Beyond Youtube.

auteur: Eveleen Hamers