ECF Live: Labs en Tools

Door Twan Eikelenboom
Download PDF

Op de derde dag van de E-culture Fair in Dortmund stonden in het liveprogramma medialabs en tools voor ontwikkeling centraal. Zo presenteerde bijvoorbeeld LABnrw een concept voor een nieuw medialab in het Ruhrgebied en werd met Musescore een alternatief neergezet voor vaak dure bladmuzieksoftware.

Labs
De eerste sessie van de middag ging in op de functie van een medialab en recente onderzoeken. LABnrw, gepresenteerd door Marek en Nathalie, is een project dat in 2008 is geiniteerd met als doel een op de praktijk gebaseerd netwerk te creeeren voor mediakunstenaars in Nord-Rhein Westfahlen. Artiesten, curators en galleries zijn samengekomen om een structuur te vinden die aan de vraag van de regio voldoet. Het project heeft een gecombineerde functie van podium, studio en projectbureau voor ogen en als standplaats zou Keulen interessant zijn aangezien daar aan een nieuw centrum voor innovatieve muziek wordt gewerkt. Ook heeft Keulen een historie met innovatieve samenwerking, bijvoorbeeld in de vorm van John Cage.

Het Rotterdamse V2_ komt vanuit een hele andere hoek. Het lab is opgericht in 1981 en al vele jaren internationaal actief op het gebied van kunst, onderzoek en technologie. In deze jaren heeft het Rotterdamse lab een traditie opgebouwd met onderzoek en projecten op het gebied van Wearables. Piem Wirtz presenteerde deze projecten tijdens de E-culture Fair 2010. Het begon voor V2_ met een performance van Stelarc, bekend om zijn lichamelijk extensies zoals een derde hand, waarna met projecten als Sharewear waarbij het comfort van je huis in je kleding zit verweven, de Tweet Bubble Series waarmee Twitter wordt gestreamd op je kleding, de tot de verbeelding sprekende doorzichtige kleding van Intimacy White en Black van Studio Roosegaarde en Media Vintage van Elissa Coleman, duidelijk een blijvende focus wordt gelegd op het thema Wearables. Dit komt ook tot uiting in de E-textile workshops die V2_ organiseert om kennis te delen en door samenwerking nieuwe projecten te initieren. Wearable technologie heeft een lange weg afgelegd naar de mainstream, zo laat Piem Wirtz ook een recente foto van popster Katy Perry zien in haar met technologie opgepimpte jurk, en V2_ zal dit thema zeker nog op de agenda houden.

Ook Wendy van het Constant Art Lab gebruikt wearable technologie, vooral in haar onderzoek. Zij ontving trajectsubsidie om menselijke intimiteit te onderzoeken en doet dit onder andere door een handenschudmeter: Wanneer twee mensen elkaar de hand schudden meet het apparaatje hoe stevig de handdruk is. Haar onderzoek focust zich op menselijke ontmoetingen: Ze stelt zichzelf bijvoorbeeld de vraag waarom Nederlanders elkaar drie zoenen geven en Fransen slechts twee en haalt het tot de verbeelding sprekende voorbeeld aan van een Engelse minister die een veteraan net even te hard de hand schudt waarna hij de pijn moet verbijten.

Toolpool
In de tweede sessie werden interessante tools gepresenteerd voor kunstenaars en cultuurwerkers. Musescore brengt sinds 2008 een open source alternatief om bladmuziek te creeren en sinds kort ook te delen via Musescore.com. Recente vernieuwingen laten gebruikers zelfs bladmuziek synchroniseren met YouTube video's en ook is de software handig voor muziekstudenten om stukken onder de knie te krijgen door middel van automatische herhaling bij een fout. Om copyrightproblemen te voorkomen heeft Musescore een model dat ook gebruikt wordt door YouTube en Grooveshark, wanneer beschermd materiaal op de website verschijnt en wordt gemeld, dan wordt contact gezocht met de uitgever van de bladmuziek en wordt revenue sharing voorgesteld. Ook komt er voor Musescore.com een storagemodel, de gratis versie heeft beperkte storage en wanneer een abonnement wordt afgesloten krijgt de gebruiker meer ruimte. Met 1500 downloads per dag en een open source business model is Musescore voor uitgevers van bladmuziek een partij om rekening mee te houden.

Fritzing borduurt voort op de mogelijkheden van het onder installatiekunstenaars populaire Arduino. Maar interactieve electronicatool Fritzing focust zich nog meer op de zogeheten 'development circle' en is erop gericht dit gehele ontwikkelingsproces sneller te laten verlopen, van prototypes en het delen ervan tot electronicales in de klas en het creeeren van PCB layouts voor professionele productie van een printplaat.

Nodebox is een interessant tool voor grafische vormgevers want hiermee kan vanuit code een grafisch patroon worden gemaakt, wat vervolgens geexporteerd kan worden naar PDF. Dit gaat ver voorbij simpele patronen, je moet hierbij meer denken aan interessante datavisualisatie gebaseerd op data uit Google en nog veel meer manieren om generieke, grafische vormen te creeeren.

Leuk voor eindgebruikers is het project AR Cityshapes van Sander Veenhof, waarmee bij de ingang van de Dortmundse U-Turm door middel van mobiele smarthphoneapplicatie Layar gebouwd kon worden aan een kleurrijk bouwwerk, en het op kinderen en ouders gerichte Fundels waarmee door middel van RFID het voorlezen van boeken een nog veel interactievere ervaring wordt.

Projectie
De laatste dag van de E-culture Fair in Dortmund werd afgesloten met een feest en de projectie op de U-Turm van het Medialab van de Hogeschool van Amsterdam. Van deze projectie is beeldmateriaal te vinden op YouTube en Flickr.